© Vangeli "Su Fueddu" 2000-06.
Traduzione dal greco in sardo campidanese, variante del Sarcidano isilese, di Antioco e Paolo Ghiani.
Traduzione dal greco in sardo logudorese di Socrate Seu.
Consulenza esegetica e filologica di Antonio Pinna e Antonio Piras.
Mc 12,38-44 x XXXII Dom TO B traduzioni precedenti Ghiani vedi sotto

(††) dopo un termine che appare solo una volta in tutto il Nuovo Testamento

(†) dopo un termine che appare solo una volta in Lc.

L'accento delle parole, ove non indicato, cade sulla penultima vocale.

 

Ghiani 2000 Ghiani 2003 Seu Proposta 1 Modifiche  
 

35 E iat arrespustu Gesùs e naràt donendi imparu in su tempru: «Comenti est chi is ominis de lei narant ca su Cristus est fillu de David?

 

Mc 12,35 E Gesùs at arrespustu e naràt donendi imparu in su tempru: «Coment’est chi is òminis de lei narant ca su Messia est de s’aredeu de David?

 

Mc 12,35 E Gesùs si ponzèit a faeddhare, e nerzèit, insinzendhe in su tempiu: “Coment’est chi sos òmines de sa Lege naran chi su Messìas est erentzia ‘e Dàvide?

 

 

 

36 David e totu iat nau, pigau de su Spiritu santu:
 

 

Iat nau su Sennori, a su Sennori miu:
setzidì a manu dereta mia,
fintzas a chi ap’a ponni is nemigus tuus asuta de is peis tuus.

 

Mc 12,36 David e totu at nau, ghiau de su Spiridu santu:

At nau su Sennori (nostu), a su sennori miu:
setzitì a manu dereta mia,
fintzas a chi ap’a pònniri is nemigus tuus asuta de is peis tuus.

 

Mc 12,36 Davide e totu nerzèit, ghiadu dae s’Ispìridu Santu:

 

- Su Segnore at nadu a su segnore meu: ‘Setzi a manu ‘ereta mia, fintzas chi ponza sos inimigos tuos a banchitu pro sos pes tuos’ -.

 











 


37 David e totu ddi narat Sennori, e tandus de innui est fillu suu?».

E meda genti dd’ascurtàt a prexeri.

 

 

Mc 12,37 David etotu ddi narat Sennori, e tandus coment’est de s’aredeu suu?».
E una truma manna dd’ascurtàt a prexeri.
 

 

Mc 12,37 Dàvide li narat isse matessi Segnore sou e duncas, coment’est chi su Messìas est erentzia sua?”. E-i sas trumas de sa zente l’aiscultaìan de bona gana.

 

38 E donendi s’imparu suu, naràt: «Castiaisì de icussus òminis de lei chi si bolint fai biri in giru candu funt bestius po pregai e bolint èssiri saludaus po primu candu funt in is pratzas,

 

Mc 12,38 E in s’imparu suu, naràt: «Castiaisì de i-cussus òminis de lei chi si bolint fai biri in giru candu funt bestius po pregai e bolint èssiri saludaus po primu candu funt in is pratzas,

 

Mc 12,38 E isse in s’insinzare sou naraìat: “No bos fidedas de sos òmines de sa Lege, sos chi lis piaghet a andhare a inghìriu cun sos àbbidos longos de sas pregadorìas e a esser reverentziados in sas piatas









 

 

39 chi bolint is cadiras de ananti candu funt in is sinagogas e is primus postus candu funt in is cumbidus:

 

Mc 12,39 chi bolint is cadiras de ananti candu funt in is sinagogas e is primus postus candu funt in is cumbidus:

 

Mc 12,39  e-i sos primos postos in sas sinagogas e-i sos postos signalados in sos pranzos,



 

 

40  cussus, chi nc’ingurtint is domus de is fiudas e donant a biri ca pregant meda, pròpriu issus ant a arriciri una cundenna prus manna».

 

Mc 12,40 cussus, chi nc’ingurtint is domus de is fiudas e donant a biri ca pregant meda, pròpriu issus ant a arriciri una cundenna prus manna».

 

Mc 12,40 chi a sas batìas si che lis màndhigan sas domos e dan a bider ch’ istan tempus meda preghendhe. A-i cussos lis at a tocare sa cundenna pius manna”.

 

41 E sètziu ananti de s’aposentu de is orarias, castiàt comenti sa genti nci getàt dinai in su strexiu de is offertas, e medas arricus ndi ddui getànt meda.

 

Mc 12,41 E sètziu ananti de s’aposentu de is orarias, castiàt comenti sa genti nci getàt dinai in su strexu de is ofertas, e medas arricus ndi ddui getànt meda.

 

Mc 12,41 E, sètzidu de fronte a su logu ‘e sas ofertas, si ponzèit a osservare sa zente ‘etèndhebbi su ‘inari e medas ricos bi ndh’etaìan meda.

 

42 E lòmpia una fiuda, pòbora, nc’iat getau duus soddus, iat èssiri unu francu.

 

 

Mc 12,42 E fut lòmpia una fiuda, pòbora e nci at getau duus soddus, iat èssiri unu francu.

 

Mc 12,42 E acudèit una pòvera batìa e bi ‘etèit duos minudos, su tantu ‘e unu soddhu.

 

43 Fattus acostai is iscientis suus ddis iat nau: «Deaderus, si ddu nau deu: sa fiuda, custa pobora, nci at getau in s’offerta prus de totus is chi funt getendi postus impari.

 

Mc 12, 43 Fatus acostari is iscientis suus ddis at nau: «Deaderus, si ddu nau deu: sa fiuda, custa pobora, nci at getau in s’oferta prus de totus is chi funt getendi postus impari.

 

Mc 12,43 E Gesùs si jamèit sos dischentes suos e lis nerzèit : "In veridade bos naro chi custa pòvera batìa est sa chi b’at betadu pius de totugantos sos chi an betadu ‘inari in su logu ‘e sas ofertas.

 

44 Ca totus ant getau de s’abbundàntzia insoru, issa, po contras, de sa poboresa sua, nci at getau totu su chi teniat, totu sa fida sua».

 

Mc 12,44 Ca totus ant getau de s’abbundàntzia insoru, issa, po contras, de sa poboresa sua, nci at getau totu su chi teniat, totu sa fida sua».

 

Mc 12,44 Difatis, totu b’an betadu de su chi lis subraìat, ma issa in sa povertade sua b’at betadu totu su chi possedìat, totu su chi li netzessitaìat pro viver".

     
         
         
     
         
     
     
   

 

Discussione

 
 

 

 

alto

Mc 12,35 Cristus

AP 22.10.03 Ultimamente stavamo scegliendo di tradurre "messias" quando non si tratta di nome personale ma di funzione.

 

Mc 12,35 fillu

AP 22.10.03 Solita preoccupazione della UBS verso "della discendenza di", per evitare di far pensare che si tratti di "figlio" nel senso di padre-figlio. Se questo può essere esagerato, forse è meno trascurabile la preoccupazione di evitare che si capisca che il messia "non è" figlio di David, ma "non è solo" figlio di Davide, ma è qualcosa in più, visto che Davide stesso lo chiama "Signore".

Ma forse anche questo nel nostro ambiente è una preoccupazione eccessiva (tuttavia, se si facesse qualche verifica...).

Al di là di questi interrogativi della UBS, io metterei comunque la "S" maiuscola solo per il Signore (Dio) che dice al "signore" (Davide).
 

35

 

Mc 12,36 pigau

AP 22.10.03 Già abbiamo problemi con il verbo tuttofare "pigai", per cui aggiungerlo anche dove non c'è niente in greco mi sembra un lusso che possiamo evitare. Trovare un'altra soluzione non mi pare difficile.

 

Mc 12,36 Sennori

AP 22.10.03 Oltre la questione della maiuscola, prendendo lo spunto da una nota della UBS azzardo a farvi perdere un po' di tempo a riflettere sull'uso eventuale di pronomi possessivi in questo caso. Infatti, se pensiamo che parlando della Madonna noi diciamo non "Sennora" ma "nostra Sennora", qui sarebbe più chiaro (e anche più naturale?) se dicessimo: "at nau nostru Sennori, a su sennori miu:... David e totu ddi narat Sennori suu, e tandus de innui est fillu suu?". E non aggiungo altro, tanto per vedere come reagite senza farvi perdere troppo tempo in troppi ragionamenti. Il fatto è che ricordo sempre come un incubo i vespri della domenica in cui ripetevo senza mai capire "Dixit Dominus Domino meo... ", e non cambiò molto quando cominciammo a dirlo in italiano "Disse il Signore al mio Signore"...

In realtà si tratta di un salmo che riproduce la cerimonia di intronizzazione del re, il cui palazzo stava "a destra" (sud) del tempio e in cui i gradini del trono ripoducevano (come spesso nel vicino oriente) le teste dei nemici vinti, così che il re salendo sul trono si prendeva il gusto di avere letteralmente "sotto i piedi" l'immagine dei nemici vinti proprio nel momento della sua "intronizzazione". Ecc.

AGh 02.11.03 Mi benit unu pagu a punta a susu a pònniri su pronòmini ananti de su nòmini e, no isciu chi “Nostrassenora” (aici ddu portu in origas) dd’apaus pigau de su spanniolu o de su Italianu antigu, ma mi parit ca po non furriari su bruncu narendiddu, po mori ca in sardu su pronòmini est sempri apustis de su nòmini, fortzis nd’eus fatu unu fueddu chi naraus giai giai tot’a unu “nostrassennora” e non cumenti iat a bolli sa pronuntzia de sa “s” apustis de una vocali “nostra Sennora”. No isciu chi mi sia spiegau.

Mi parit prus dificili a fari passai “nostrussennori” chi si bit ca non nci funt arrennèscius a fai passai ne is italianus ne is ispanniolus. Chi “nostu” ddu poneus infatu de su nòmini tandus est un’atra cosa, ma non torrat cun s’idea chi iat a bolliri fai passai Don Antonio, mi parit.

AP 03.11.03 In effetti non è la stessa cosa.

 

Mc 12,36 Sennori
SS 03.11.03 In linea di principio, il ragionamento di Antioco Ghiani è esatto. Il sardo normalmente detesta la collocazione dell'aggettivo possessivo davanti al nome cui si riferisce, come del resto il latino. Nostra Segnora è chiaramente inteso come un tutt'uno, come se fosse un nome proprio alla stregua di Marìa. Quanto all'espressione sarda corrispondente all'italiano Nostro Signore, evidentemente gli usi differiscono a seconda delle varie aree linguistiche. Infatti è da ragazzino che nell'area da cui provengo sento Nostru Segnore, inteso anche qui come un tutt'uno, come se si trattasse anche qui di un nome proprio alla stregua di Gesùs. Ma se usiamo contemporaneamente possessivo ed articolo, il possessivo si sposta di necessità dopo il nome: su Segnore Nostru. Mi sembra che, in questo caso, ci sia perfetta corrispondenza con lo spagnolo: (sardo) Nostru Segnore = (spagn.) nuestro Señor; (sardo) su Segnore nostru = (spagn.) el Señor nuestro. Una ricerca sul Web dimostra l'uso di Nostru Segnore anche in testi del Settecento. Mi pare, comunque, che l'appellativo di Nostra Segnora per la Madonna sia d'uso notevolmente più frequente rispetto a quello di Nostru Segnore per Gesù, per il quale mi sembra più usato su Segnore.  Nel mio logudorese, sia in Nostra Segnora che in Nostru Segnore la s iniziale è pronunciata dolce per effetto della lenizione. Tutto questo solo come notizia, inquanto non riferibile in particolare al versetto di cui si discute.

 

 

36

 

Mc 12,37 meda genti

AP 22.10.03  In greco con l'articolo (almeno in importanti manoscritti, ma non in tutti). Quindi meglio omologare con gli altri casi in cui abbiamo usato "truma manna" o qualcosa di simile. Anche se qui, a dir il vero, l'aggettivo precede.
 37
   

Mc 12,38 donendi

AP 22.10.03 Non vedrei impossibile tradurre letteralmente "in s'imparu suu", senza aggiungere il verbo "donendi". Tuttavia...

 

38
 

Mc 12,38 candu funt bestius po pregai

 

AP 22.10.03 Non ricordo ora dove avevamo fatto la lunga discussione per arrivare a questa traduzione più chiara. Non ho stasera il tempo di cercare. Avevamo comunque "contestualizzato" il momento in cui questi personaggi potevano farsi vedere in pubblico andando alla sinagoga con i lunghi vestiti della preghiera (tallit) e venire ossequiati secondo l' "etichetta". ... Andate a dirle oggi certe cose...

SS 26.10.03 Se vogliamo dare un colpo al cerchio (la fedeltà al testo) e un colpo alla botte (la chiarezza) potremmo modificare in cun sos àbbidos longos de sas pregadorìas, tenuto conto del fatto che la traduzione CEI reca: in lunghe vesti

38
 

Mc 12,39 e-i sos postos nòdidos

SS 26.10.03 Forse si sarebbe più in linea con il greco se si modificasse da
Mc 12,39 e-i sos postos nòdidos in sas sinagogas e-i sos primos postos in sos cùmbidos,

in

Mc 12,39 e-i sos primos postos in sas sinagogas e-i sos postos signalados in sos pranzos,

 
 
   

 

 

Confronto sinottico traduzione campidanese Ghiani 1998-2003

© Vangelo di Marco 2003.
Traduzione dal greco in sardo campidanese, variante del Sarcidano isilese, di Antioco e Paolo Ghiani.
Traduzione dal greco in sardo logudorese di Socrate Seu.
Consulenza esegetica di Antonio Pinna

 Versetti

Ghiani 1998 Ghiani 1999-2000 Ghiani 2003 Modifiche
35 E Gesùs sighiat a chistionai donendi imparu in su tempru: «E comenti est chi is ominis de lei nant ca su Cristus est fillu de David?


36David e totu iat nau, pigau de su Spiritu santu:

Iat nau su Sennori,a su Sennori miu:
setzidì a manu dereta mia,
fintzas a chi ap’a ponni is nemigus tuus
asuta de is peis tuus.
 

37 David e totu ddi narat Sennori, e tandus cumenti iat a essiri fillu suu?».

E genti meda dd’ascurtàt a prexeri.

35 E iat arrespustu Gesùs e naràt donendi imparu in su tempru: «Comenti est chi is ominis de lei narant ca su Cristus est fillu de David?


36 David e totu iat nau, pigau de su Spiritu santu:
 

Iat nau su Sennori, a su Sennori miu:
setzidì a manu dereta mia,
fintzas a chi ap’a ponni is nemigus tuus
asuta de is peis tuus.


37 David e totu ddi narat Sennori, e tandus de innui est fillu suu?».

E meda genti dd’ascurtàt a prexeri.


38 E in s’imparu suu, naràt: «Castiaisì de is ominis de lei, ca ddis praxit a passillai cun bestiris bellus e a ddus saludai in is pratzas,

 


39 a tenniri is cadiras de ananti in is sinagogas e is primus postus in is prangius.



40 Custus
nc’ingurtint is domus de is fiùdas e pregant meda po iscusa. Custus ant arriciri una cundenna prus manna».


38 E in s’imparu suu, naràt: «Castiaisì de is ominis de lei, ca ddis praxit a passillai cun bestiris bellus e a ddus saludai in is pratzas,




39 a tenniri is cadiras de ananti in is sinagogas e is primus postus in is prangius.



40 Custus nc’ingurtint is domus de is fiùdas e pregant meda po iscusa. Custus ant arriciri una cundenna prus manna».


38 E donendi s’imparu suu, naràt: «Castiaisì de icussus òminis de lei chi si bolint fai biri in giru candu funt bestius po pregai e bolint èssiri saludaus po primu candu funt in is pratzas,


39 chi bolint is cadiras de ananti candu funt in is sinagogas e is primus postus candu funt in is cumbidus:

40
 cussus, chi nc’ingurtint is domus de is fiudas e donant a biri ca pregant meda, pròpriu issus ant a arriciri una cundenna prus manna».

41 E setziu ananti de su tesoru, castiàt cumenti sa genti nci getàt dinai a su tesoru, e medas arricus ndi ddui getànt meda.



42 Lompia una fiuda, pobora, nc’iat getau duus soddus, iat essiri unu francu.


43 Tzerriaus is iscientis suus ddis iat nau: «Si nau sa beridai: sa fiuda, custa pobora, nci at getau a su tesoru prus de totus is chi funt getendi.
 


44 Ca totus ant getau de su chi teniant de srobu; issa perou, in sa poboresa sua, nci at getau totu su chi teniat, totu sa fida sua».

41 E setziu ananti de su tesoru, castiàt comenti sa genti nci getàt soddu de arramini a su tesoru, e medas arricus ndi ddui getànt meda.


42 Lompia una fiuda, pobora, nc’iat getau duus soddus, iat essiri unu francu.


43 Tzerriaus is iscientis suus ddis iat nau: «Si nau sa beridai: sa fiuda, custa pobora, nci at getau a su tesoru prus de totus is chi funt getendi.



44 Ca totus ant getau de su chi teniant de srobu; issa perou, in sa poboresa sua, nci at getau totu su chi teniat, totu sa fida sua».

41 E sètziu ananti de s’aposentu de is orarias, castiàt comenti sa genti nci getàt dinai in su strexiu de is offertas, e medas arricus ndi ddui getànt meda.

42 E lòmpia una fiuda, pòbora, nc’iat getau duus soddus, iat èssiri unu francu.


43 Fattus acostai is iscientis suus ddis iat nau: «Deaderus, si ddu nau deu: sa fiuda, custa pobora, nci at getau in s’offerta prus de totus is chi funt getendi postus impari.
 

44 Ca totus ant getau de s’abbundàntzia insoru, issa, po contras, de sa poboresa sua, nci at getau totu su chi teniat, totu sa fida sua».

Discussione

osservazioni 1998

 

12,37: genti meda: in questo caso è singolare che Mc anticipi l’aggettivo: “meda genti”

così anche in 6,34 8,1

12,37 Il secondo “comenti” in greco è pothen, il primo “comenti” in greco è pos