Mt 26,26-29 | Mc 14,22-25 | Lc 22,15-20.21-23 | [1Cor 11,23-26] |
22,15 E lis nerzèit: "Cun brama apo disizadu 'e mandhigare custa
chena 'e sa Pasca cun bois, innantis de sos patimentos mios. 22,16 Difatis naro a bois chi pro nuddha ndh'ap'a mandhigare fintzas chi no si cumprat in su regnu 'e Deus". 22,17 E, leadu unu càlighe, torrèit gratzias e nerzèit: "Leàdelu e partìdelu tra bois. 22,18 Difatis bos naro chi no apo a bier prus de su frutu 'e sa 'ide fintzas chi no benzat su regnu 'e Deus". |
|||
il Signore Gesù, nella notte in cui veniva tradito, | |||
26,26 Mentrs ch'issos fin mandhighendhe, | 14, 22 E mentras ch'issos fin mandhighendhe . | 22,19 E, | |
Gesùs leèit unu pane | leèit unu pane | leadu unu pane, | prese del pane |
e, pustis de àer nadu sa beneissione, | [-e],
|
torrèit gratzias, | 24 e, dopo aver reso grazie, |
lu seghèit | lu seghèit | lu seghèit | lo spezzò |
e dèndhelu a sos dischentes | e lu partèit a issos | e lu dèit (didomi) a issos | |
nerzèit : | e nerzèit: | nerzendhe: | e disse: |
" Leàde, mandhigade, | "Leade, | ||
custu est su corpus meu ". | custu est su corpus meu" | Custu est su corpus meu, | «Questo è il mio corpo, |
ofertu (didomi) pro 'ois: | che è per voi; | ||
custu faghìdelu in s'ammentu 'e me". | fate questo in memoria di me». | ||
22,20 E in sa matessi manera, | 25 Allo stesso modo, | ||
pustis de àer chenadu, | dopo aver cenato, | ||
26,27 E leadu | 14, 23 E leadu | [ leèit ] | [prese] |
su càlighe, | su calighe, | su càlighe | anche il calice, |
pustis de àer torradu gratzias, | pustis de aer torradu gratzias, | ||
lu dèit a issos | lu dèit a issos, | ||
e bi bufèin totus. | |||
nerzendhe : | 14, 24 E lis nerzèit: | nerzendhe: | dicendo: |
" Biìdendhe totus ; | |||
26,28 custu est difatis | "Custu est | "Custu calighe | «Questo calice |
su sàmbene meu | su sàmbene meu | ||
de s'alliantzia, | de s'alliantzia, | est s'alliantzia mia | è la nuova alleanza |
in su sàmbene meu, | nel mio sangue; | ||
derramadu | chi est derramadu | chi est derramadu | |
pro medas | pro medas. | pro 'ois. | |
pro su perdonu 'e sos pecados. | |||
fate questo, ogni volta che ne bevete, in memoria di me». | |||
26 Ogni volta infatti che mangiate di questo pane e bevete di questo calice, voi annunziate la morte del Signore | |||
26,29 E naro a bois: | 14, 25 In veridade bos naro chi | [22,18 Difatis bos naro chi | |
Dae como innantis (ap'arti) | apo to nun | ||
no, no apo a bìer | no, no apo a bier prus | no apo a bier prus | |
de-i custu frutu de sa 'ide | de su frutu 'e sa 'ide | de su frutu 'e sa 'ide | |
fintzas a sa die | fintzas a sa die | fintzas | finché |
candho l'ap'a bìer | chi l'apo a bìer | ||
nou | nou | ||
chi no benzat | egli venga. | ||
in su regnu 'e su Babbu meu". | in su regnu 'e Deus". | su regnu 'e Deus". | |
cf Mt 26,23-25 | cf Mc 14,19-21 | 22,21 Ma acò chi sa manu de chie m'est intreghendhe est cun megus subra sa mesa. | cf Gv 13,26 |
22,22 Ca su Fizu 'e s'Omine, segundhu su ch'est istabbilidu, si ch'andhat, ma arguai a-i cuss'òmine pro mesu 'e su cale est intregadu". | |||
22,23 E comintzèin a chircare intre issos chie de issos esseret acanta a fagher custu. |
Lc 22,19 – “ ofertu pro
‘ois” – tò ypèr ymòn didòmenon
Sulla scia di diverse altre traduzioni, ho tradotto “ ofertu”,
privilegiando l’idea di offerta sacrificale. Il vb. greco è anche qui dìdomi.
Fra le altre traduzioni, Nardoni (Einaudi, 1999) traduce “che è
sacrificato per voi”, mentre Migliasso (Mondadori, 2000) traduce “che
è dato per voi”. Così pure, Nuoviss. Vers. Ediz. Paoline. Fra le straniere, TOB: “donné”;
ABU: “donné”; etc. Rettifichiamo
in: “ dadu pro ‘ois”.
Lc 22, 19 e Ia Cor 11,24 – “
custu faghìdelu in s’ammentu ‘e me” - tùto poièite eis tèn emèn anàmnesin
CEI/ABU/Nuoviss. Vers. Paoline/Nardoni/Migliasso traducono
“fate questo in
memoria di me”. Fra le traduzioni straniere: TOB, “en mémoire de moi”; ABU, “en souvenir de moi » ; Bibl. de Jerus., « en recuerdo…» ; SBU, « Haced esto en memoria… » ; SBU, « fazei isto em memória… » Il
modo in cui ho tradotto presuppone
l’attribuzione di una posizione enfatica a tùto. Tuttavia, rettifichiamo in “faghide
custu…”.
Mt 26,27 e leadu su càlighe
Mt 26,27/Mc 14,23/Lc 22,20: - “ e leadu su càlighe” nei primi due; “leèit su càlighe”
in Lc – labòn potèrion nei primi due; vb. sottinteso
Mt 26,29/Mc 14,21: “ pro medas"; Lc 22,20: “ pro ‘ois”
Il greco reca perì pollòn in Mt,
contro ypèr pollòn di Mc e ypèr ymòn di Lc.
Quindi, la prepos. in Mt è
diversa da quella in Mc e Lc. Mt usa perì +
gen. in luogo di ypèr + gen. per esprimere l’idea di “a vantaggio di/a favore di”. Delle traduzioni che ho in questo momento
sottomano, CEI/Nuoviss. Vers. Paoline/Vangeli Mondad. 2000/ABU/Poppi Sinossi
ital. traducono “per” in tutti e tre gli evangelisti. Fra le
straniere, Revised Standard/Good News/Jerusalem traducono sempre “for”; TOB/ABU franc. , “pour”; Jerusalén/SBU portogh., “por”. SBU spagn., invece, traduce
“en favor de muchos »
per Mt/Mc e « en favor vuestro » per Lc. Le due preposizioni greche
sono state pertanto costantemente tradotte in un unico modo. Tuttavia, sulla
base di quanto evidenziato in Sinossi, direi di distinguere fra Mt da una
parte e gli altri due dall’altra. Proporrei perciò: “ in favore de” per Mt
“
pro” per Mc e Lc.
Mt 26,29 “e
naro a bois...
Mt 26,29/Mc 14,25/Lc 22,18 – Rispettivam.: “e
naro a bois/in veridade bos naro chi/difatis bos naro chi”. In greco: lègo
dè ymìn/amèn lègo ymìn/lègo gàr ymìn
Omologhiamo Mt agli altri due: da “naro a bois” a “ bos naro”, come del resto è stato fatto altrove.
Mt 26,29: “
dae como innantis” – Lc
22,18: Non tradotta per svista l’espressione corrispondente.
I due evangelisti usano due espressioni diverse: Mt.: àp’àrti; Lc:
apò to nyn. Integriamo con quello che manca e differenziamo come
segue: Mt, “dae como
innantis”; Lc, “dae custu momentu”, dopo “bos naro chi”.
Mt 26,29: “ fintzas a sa die candho” – Mc 14,25: “ fintzas a sa die chi”
In greco le due espressioni sono identiche. Omologhiamo “candho” in “chi”, forse più tradizionalmente sardo in questo
caso.